2. THẦY GIÁO MỚI
Thứ ba, ngày 18
Tưởng thế, chứ thày giáo mới chúng tôi đã khéo làm xứng ý mọi người ngay sáng hôm nay.
Giờ vào học, sau khi thày đã ngồi vào bàn, chốc chốc lại thấy một người học trò cũ qua cửa cúi chào. Cũng có người vào bắt tay thày và thăm hỏi một cách rất cung kính. Đủ biết học trò cũ quyến luyến thày biết dường nào và như muốn còn được ở gần thày. Nhưng chào thì chào, bắt tay thì bắt, thày không nhìn thẳng mắt ai, cứ lảng trông ra cửa sổ. Những dấu thân ái và biết ơn ấy tưởng đã làm cho thày thỏa ý nhưng trái lại đã khiến thày mủi lòng.
Đến bài chính tả, thày xuống bục, đi lại trong các hàng ghế đọc cho chúng tôi viết. Thấy một học trò mặt lấm tấm mụn đỏ, thày ngừng đọc, lại gần lấy tay sờ trán và hỏi: "Con làm sao?" Thừa lúc thày quay lưng lại, một anh học trò bàn dưới leo lên ghế run rẩy như người trượt tuyết. Bất đồ, thày nhoảng lại bắt gặp, anh chàng vội ngồi xuống, cúi đầu đợi phạt. Nhưng ông Bích-Niên sẽ đập vào vai anh học trò dại dột kia, bảo rằng: "Không được làm thế nữa". Có thế thôi. Rồi thày bình tĩnh về chỗ đọc nốt bài chính tả.
Khi viết xong, thày yên lặng nhìn chúng tôi một lúc rồi ôn tồn nói:
- Các con ơi! Hãy nghe ta! Chúng ta cùng nhau phải qua một năm học. Chúng ta nên hết sức làm việc để qua năm ấy cho được tốt đẹp. Phải chăm chỉ. Phải ngoan ngoãn. Ta không có gia đình. Các con là gia đình của ta. Năm ngoái, mẹ ta còn, bây giờ người đã khuất. Ta chỉ còn có một mình ta. Ngoài các con ra, ở trên đời này, ta không còn có ai nữa; ngoài sự thương yêu các con, ta không còn thương yêu ai hơn nữa. Các con ví như con ta. Ta sẽ yêu dấu các con. Đáp lại, các con phải yêu dấu ta. Ta không muốn phạt người nào cả. Các con phải tỏ ra là những trẻ có tâm hồn. Trường ta sẽ là một gia đình, các con sẽ là mối an ủi và mối tự hào của ta. Ta không cần phải hỏi lại các con, vì ta tin rằng trong lòng các con, ai ai như cũng "vâng rồi", nên ta có lời cảm ơn các con.
Thày nói dứt lời thì người coi trường vào báo "hết giờ" (1). Chúng tôi yên lặng xuống sân. Anh học trò vô lễ ban nãy rón rén lại gần thày giáo, nói run run:
- Thưa thày, xin thày tha lỗi cho con.
Thày gật đầu, hôn trán anh và bảo:
- Tốt lắm! Cho con về.
-------------------------
Chú thích. – (1) Tại các trường học ở các thị xã nước Ý ngày xưa có tục : Cứ đến hết giờ học thì người coi trường phải đi từng lớp và rao hai tiếng "hết giờ!"
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét