THÁNG MƯỜI TÂY
1. NGÀY KHAI TRƯỜNG
Tại thành Tuy-Ranh(1), thứ hai, ngày 17.
Hôm nay là ngày khai trường. Mấy
tháng hè đã thoáng qua như giấc mộng. Sáng nay, mẹ tôi đưa tôi vào
trường Ba-lệ-tư để ghi tên lên lớp ba. Đi đường, óc tôi cứ vơ vẩn đến
chốn nhà quê, lấy sự đi học làm ngại. Phố nào cũng thấy nhan nhản học
trò. Hai hiệu sách lớn chật ních những phụ huynh vào mua sách vở, giấy,
bút, cặp da. Cửa trường đông nghịt những người, cảnh binh và người gác
cổng phải khó nhọc mới mở được một lối vào.
Vừa bước qua cổng trường, thấy một bàn tay vỗ vào vai, tôi giật mình ngoảnh lại thì ra thày giáo lớp Tư, tôi học năm ngoái, mái tóc đỏ hoe vẫn để rối, nét mặt vẫn vui tươi, thầy bảo tôi:
- An-Di ơi! Thày trò ta từ nay chia tay nhau nhỉ?
Điều ấy, tôi đã nghĩ đến, nay thày tôi lại nhắc, khiến tôi thêm chạnh lòng. Mẹ tôi và tôi phải chen chúc mãi mới vào được trong trường. Các ông, các bà sang trọng, các bà thường dân, thợ thuyền, sĩ quan, các cụ già, những đày tớ, ai nấy đều một tay dắt trẻ, một tay cắp gói, đứng chật phòng trú chân và ở trên thang gác. Cảnh tượng rất là náo nhiệt.
Hôm nay, lại được trông thấy bảy phòng học ở từng dưới là nơi ròng rã ba năm trường, ngày nào tôi cũng lui tới, lòng tôi sung sướng vô cùng!
Trên thềm, các cô giáo đi lại tới tấp. Cô giáo lớp Năm (2) đứng ở cửa lớp, thấy tôi liền bảo:
- Em An ơi! Năm nay em học trên gác. Ít ra ta lại được nhìn em qua lại!
Mẹ tôi đỡ lời:
- Thưa cô, cháu sẽ đến thăm cô luôn.
Chúng tôi chào cô rồi đi.
Ông Hiệu trưởng, râu tóc bạc hơn năm ngoái, có vẻ bận rộn vội vàng, đang bị vây trong đám các bà, một số người thất vọng vì không còn chỗ cho con. Bạn tôi đi học đông đủ. Nhiều người coi lớn vọt lên. Ở từng dưới, việc dồn lớp đã xong. Mấy trò em mới đến trường lần thứ nhất, không chịu vào lớp, giật lùi như những con ngựa bất kham; người ta phải dùng sức lôi vào. Có em đã ngồi vào ghế rồi lại trốn ra, có em thấy cha mẹ thì khóc tru lên.
Em trai tôi vào lớp cô Đan-cát-Tiên, còn tôi thì học thầy Bích-Niên ở trên gác.
Đúng 10 giờ, học trò lớp tôi đều vào cả : 54 người trong bọn, tôi nhận mãi mới thấy 15 hay 16 bạn lớp dưới mới lên. Trông thấy tôi, anh Đỗ-Sinh, người học trò bao giờ cũng chiếm phần thưởng thứ nhất, liền ra hiệu mừng rỡ.
So với rừng rậm và non xanh là những nơi tôi đã qua chơi mấy tuần lễ trước thì trường học coi bé nhỏ và buồn tênh!
Hết nhớ cảnh lại nhớ người. Tôi nhớ thày cũ tôi ở lớp Tư, một ông thày khoan từ và vui vẻ, bao giờ trông thấy tôi cũng mỉm cười. Tôi rất tiếc không được thấy thày ở đây với bộ tóc hoe đỏ rối bù.
Thày giáo chúng tôi bây giờ, người to lớn, không có râu, tiếng nói sang sảng. Đứng trên bục cao, thầy nhìn xuống chòng chọc hết người này đến người khác hình như muốn coi thấu tâm tình chúng tôi. Thày nghiêm quá, ít khi thấy nở một nụ cười.
Tôi nghĩ bụng: "Hôm nay mới là ngày đầu, còn mười tháng nữa mới nghỉ hè. Trong mười tháng ấy sẽ có biết bao nhiêu là việc làm, bao nhiêu là bài thi và bao nhiêu là sự khó nhọc đang chờ ta!", nên lúc ra về tôi có vẻ chán nản. Mẹ tôi khuyên rằng:
- An ơi ! Hãy can đảm lên, con ạ! Mẹ sẽ cùng học bài với con...
Tôi yên tâm theo mẹ tôi về nhà, nhưng lòng vẫn nhớ tiếc một ông thày vui tính và hiền từ, vẫn thấy trường học kém vui, không bằng năm ngoái.
Vừa bước qua cổng trường, thấy một bàn tay vỗ vào vai, tôi giật mình ngoảnh lại thì ra thày giáo lớp Tư, tôi học năm ngoái, mái tóc đỏ hoe vẫn để rối, nét mặt vẫn vui tươi, thầy bảo tôi:
- An-Di ơi! Thày trò ta từ nay chia tay nhau nhỉ?
Điều ấy, tôi đã nghĩ đến, nay thày tôi lại nhắc, khiến tôi thêm chạnh lòng. Mẹ tôi và tôi phải chen chúc mãi mới vào được trong trường. Các ông, các bà sang trọng, các bà thường dân, thợ thuyền, sĩ quan, các cụ già, những đày tớ, ai nấy đều một tay dắt trẻ, một tay cắp gói, đứng chật phòng trú chân và ở trên thang gác. Cảnh tượng rất là náo nhiệt.
Hôm nay, lại được trông thấy bảy phòng học ở từng dưới là nơi ròng rã ba năm trường, ngày nào tôi cũng lui tới, lòng tôi sung sướng vô cùng!
Trên thềm, các cô giáo đi lại tới tấp. Cô giáo lớp Năm (2) đứng ở cửa lớp, thấy tôi liền bảo:
- Em An ơi! Năm nay em học trên gác. Ít ra ta lại được nhìn em qua lại!
Mẹ tôi đỡ lời:
- Thưa cô, cháu sẽ đến thăm cô luôn.
Chúng tôi chào cô rồi đi.
Ông Hiệu trưởng, râu tóc bạc hơn năm ngoái, có vẻ bận rộn vội vàng, đang bị vây trong đám các bà, một số người thất vọng vì không còn chỗ cho con. Bạn tôi đi học đông đủ. Nhiều người coi lớn vọt lên. Ở từng dưới, việc dồn lớp đã xong. Mấy trò em mới đến trường lần thứ nhất, không chịu vào lớp, giật lùi như những con ngựa bất kham; người ta phải dùng sức lôi vào. Có em đã ngồi vào ghế rồi lại trốn ra, có em thấy cha mẹ thì khóc tru lên.
Em trai tôi vào lớp cô Đan-cát-Tiên, còn tôi thì học thầy Bích-Niên ở trên gác.
Đúng 10 giờ, học trò lớp tôi đều vào cả : 54 người trong bọn, tôi nhận mãi mới thấy 15 hay 16 bạn lớp dưới mới lên. Trông thấy tôi, anh Đỗ-Sinh, người học trò bao giờ cũng chiếm phần thưởng thứ nhất, liền ra hiệu mừng rỡ.
So với rừng rậm và non xanh là những nơi tôi đã qua chơi mấy tuần lễ trước thì trường học coi bé nhỏ và buồn tênh!
Hết nhớ cảnh lại nhớ người. Tôi nhớ thày cũ tôi ở lớp Tư, một ông thày khoan từ và vui vẻ, bao giờ trông thấy tôi cũng mỉm cười. Tôi rất tiếc không được thấy thày ở đây với bộ tóc hoe đỏ rối bù.
Thày giáo chúng tôi bây giờ, người to lớn, không có râu, tiếng nói sang sảng. Đứng trên bục cao, thầy nhìn xuống chòng chọc hết người này đến người khác hình như muốn coi thấu tâm tình chúng tôi. Thày nghiêm quá, ít khi thấy nở một nụ cười.
Tôi nghĩ bụng: "Hôm nay mới là ngày đầu, còn mười tháng nữa mới nghỉ hè. Trong mười tháng ấy sẽ có biết bao nhiêu là việc làm, bao nhiêu là bài thi và bao nhiêu là sự khó nhọc đang chờ ta!", nên lúc ra về tôi có vẻ chán nản. Mẹ tôi khuyên rằng:
- An ơi ! Hãy can đảm lên, con ạ! Mẹ sẽ cùng học bài với con...
Tôi yên tâm theo mẹ tôi về nhà, nhưng lòng vẫn nhớ tiếc một ông thày vui tính và hiền từ, vẫn thấy trường học kém vui, không bằng năm ngoái.
---------------
Chú thích. – (1) Tuy-Ranh : (Turin), một thành phố ở khu tây bắc nước Ý, trên sông Pô.
(2) Các lớp bậc Sơ Học đều do các bà giáo dạy cả.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét