Trong sân vườn nhà, cây mai đã trổ lác đác những đọt lá tươi non. Và tôi hy vọng chồi cây sẽ nở hoa đúng theo kỳ hạn thường lệ hằng năm, vào ngày Tết.
Những ngày đi học vẫn tiếp tục đều đặn. Học trò không còn run lẩy bẩy đến trường dưới cơn mưa nữa. Sân trường vui nhộn hơn trong giờ ra chơi. Và phố phường ráo khô tưng bừng quyến rũ nhiều thêm những lần trốn học hay về nhà muộn.
Không có gì lạ ở trường học, nhưng trái lại, đã có một "biến cố" xảy ra trong nhà.
Đó là quyết định của bà ngoại tôi bằng lòng cho thêm một gia đình khác đến ở chung trong nhà.
Đây là lần đầu tiên kể từ ngày ngôi nhà cổ kính và kín đáo này được xây cất nên, trong nhà có thêm sự hiện diện của người lạ, những người không thuộc gia tộc.
Căn phòng lớn ở phía tay phải ngôi nhà, trước kia là nơi vợ chồng cậu mợ Cả ở tạm mấy tháng sau ngày thành hôn, nay đã được anh Tốt với chị Giỏi quét dọn sơn phết lại thật ngăn nắp và sáng sủa để đón gia đình mới.
Tôi rất tò mò về những người lạ sắp đến ở chung này. Tôi thầm mong gia đình họ sẽ có ít nhất là một thằng nhóc tì trạc tuổi tôi để làm bạn cho vui.
Nhưng tôi hoàn toàn thất vọng. Buổi chiều nọ, một chiếc xe kéo chậm chạp vào sân nhà, người phu khuân vác xuống một vài chiếc va ly và ít đồ đạc. "Gia đình" người lạ cũng từ một chiếc xe xích lô đạp bước xuống, vỏn vẹn có hai người. Một bà ra dáng đã có thời làm mệnh phụ phu nhân, già nua trong chiếc áo dài gấm thêu cũ xưa, nhưng có lẽ bà ta thua tuổi bà ngoại tôi một chút. Người thứ hai, một thiếu nữ trạc tuổi với dì Kim Lan, khoảng mười chín, khép nép trong chiếc áo dài màu vàng nhạt, bỡ ngỡ nấp sau lưng bà cụ mà tôi đoán chừng là mẹ của nàng.
Chỉ có thế. Trái với sự chờ đợi hồi hộp của tôi, những người lạ mặt này xuất hiện mà không mang theo một điều mới lạ đáng thích thú nào cả. Họ có vẻ lạnh lùng, buồn rầu. Sau khi bà ngoại tôi tiếp khách vài phút, hai người lạ được chị Giỏi hướng dẫn vào căn phòng đã dọn dẹp sẵn sàng cho họ.
Chỉ có tôi là còn đứng nấp sau chiếc cột nhà lớn, dõi mắt nhìn theo hai người lạ. Còn trong nhà, chỉ sau một phút là im lìm vắng vẻ như cũ, không có gì thay đổi. Bà ngoại trở lại với chiếc ghế trường kỷ. Chị Giỏi xuống lại nhà bếp lo nấu nướng bữa cơm chiều. Anh Tốt vẫn bửa củi ngoài sân. Dì Kim Lan tiếp tục với chiếc khăn thêu. Còn cậu Đức và cậu Lãnh đều vắng nhà.
Tôi rón rén lại gần bà ngoại, tò mò lên tiếng:
- Mình cho họ thuê phía nhà bên đó hở bà?
Bà ngoại lặng lẽ gật đầu.
- Họ ở có lâu không bà? Cái bà và... chị đó là ai vậy bà?
Bà ngoại xoa đầu tôi, giọng bà nhỏ nhẹ:
- Bà đó là bà Đốc Học. Ông Đốc trước kia có quen biết với ông ngoại.
Dần dần, tôi cũng biết được thêm về lai lịch của hai người lạ. Ông Đốc Học là bạn thâm giao với ông ngoại tôi hồi còn sinh tiền. Ông ngoại tôi làm quan ở Bộ Binh nhưng cũng sính văn chương thi phú, thường đi lại đàm đạo tương đắc với ông Đốc Học, một nhà khoa bảng tiếng tăm về văn học đương thời. Ông Đốc trẻ tuổi hơn ông ngoại, nhưng hai người bạn cố tri này lại qua đời trong cùng một năm. Thế là ngoại tôi và bà Đốc cũng trở thành quả phụ một lần. Năm đó, cậu con trưởng của bà ngoại tôi đã được hai mươi tuổi, sắp ra trường và làm việc. Còn bà Đốc vất vả hơn, cô con gái độc nhất của bà mới được hai tuổi, bằng tuổi với dí út Kim Lan. Ngày nay, cô con gái đó là người thiếu nữ mặc áo vàng chiều nọ tôi đã gặp. Rồi tôi cũng biết tên nàng, Hoàng Hoa. Chẳng bao lâu, Hoàng Hoa và dì Kim Lan trở thành thân thiết với nhau ngay. Hai người thường chuyện trò ríu rít, thơ thẩn sánh đôi bên nhau dạo quanh vườn sau mỗi buổi cơm chiều.
Thỉnh thoảng, bà Đốc ngồi với bà ngoại tôi trên sập gụ, chuyện trò nho nhỏ. Bà Đốc ít ăn trầu hơn bà ngoại, bà cũng có vẻ trẻ hơn nhiều và nhìn dáng dấp khoan thai và búi tóc đen nhánh của bà Đốc, tôi đoán hồi xưa bà đẹp lắm.
Bà ngoại cũng gật gù nhìn Hoàng Hoa, bảo bà Đốc:
- Trông cháu giống chị hồi xưa như đúc.
Như thế là bà Đốc vào thời còn trẻ phải rất đẹp. Vì bây giờ, Hoàng Hoa quả thực trông yêu kiều quyến rũ hơn hết mọi người con gái tôi đã từng gặp. Chị sắc sảo còn hơn dì Kim Lan rất nhiều. Chính dì Kim Lan cũng thú nhận là nhiều lúc ngồi ngắm Hoàng Hoa đến mê mẩn. Cậu Lãng thân yêu của tôi, con người hào hoa sành sỏi đã từng phê điểm tất cả những người đẹp nổi danh của xứ Huế, cũng thì thầm với tôi về Hoàng Hoa: "Tao công nhận con nhỏ đó đẹp ác ôn"... Tôi hơi bất bình khi thấy cậu vẫn gọi, dầu là gọi tên, người thiếu nữ đoan trang này bằng cái tiếng "con nhỏ" cố hữu của cậu. Chỉ có cậu Đức là không có một ý kiến nào hết, khuôn mặt cậu lầm lì lạnh băng, đầu chỉ hơi gật nhẹ một cái mỗi khi Hoàng hoa lễ phép chào. Chỉ có một lần dì Kim Lan thắc mắc về tên người thiếu nữ này, cậu Đức giải thích trong một lời ngắn ngủi: "Có lẽ lấy từ một câu thơ Đường: Thu ẩm hoàng hoa tửu..."
Cái kiến thức ít ỏi của tôi về Cổ văn cũng thuộc mấy câu thơ ngắn đó:
Xuân du phương thảo địa
Hạ thưởng lục hà trì
Thu ẩm hoàng hoa tửu
Đông ngâm bạch tuyết thi
Mấy cụ già nho học cựu truyền ở Huế thường thích đặt tên con theo những chữ trong cổ thi. Một gia đình ở gần nhà tôi, ven bờ sông trước ga xe hỏa, cũng có hai cô con gái mang tên là Phương Thảo và Lục Hà (cô Lục Hà hát trên đài phát thanh Huế với biệt hiệu là Hà Thanh).
Mùa thu uống rượu Hoàng Hoa...
Có lẽ ông Đốc ngày trước cũng là một tay phong lưu tài tử. Tôi không biết men rượu hoa vàng ngon ngọt say sưa thế nào, nhưng giờ đây, Hoàng Hoa quả đã nhiều phen làm tôi trộm ngắm say sưa mê mẩn không kém gì dì Kim Lan. Bà dì này thường tôn những người đẹp trong phim ảnh hay trên các tờ báo ca nhạc làm thần tượng, dì cắt hình họ bỏ trong cặp và mái tóc của dì thỉnh thoảng được tập tành chải theo kiểu mấy cô ca sĩ. Tôi cũng thán phục những người đẹp như dì Kim Lan, nhưng tôi thấy sự ngưỡng mộ của tôi có lý hơn dì. Cùng là đàn bà như nhau mà say mê như điếu đổ làm cái quái gì.
Mấy lúc sau này, ngồi trong lớp học tôi nôn nóng chờ giờ bãi về hơn thường lệ. Buổi chiều nghỉ học tôi cũng từ chối lời rủ rê đi chơi của bạn bè. Bọn nó đều ngạc nhiên chưng hửng nhìn tôi. Duy Cận giận hờn, Sơn Vồ ngơ ngác, chỉ có Toại Lém nheo mắt ranh mãnh nhìn tôi như diễu cợt. Nó thì thầm một chuyện gì có vẻ bí mật với hai đứa kia, rồi cả bọn tò mò nhìn tôi.
Tôi bực mình la lên:
- Tụi mày làm gì mà nhìn tao như kiểu nhìn con khủng long vậy?
Cả bọn không trả lời. lại chụm đầu vào nhau bàn tán.
Tôi nổi cáu:
- Sao không có thằng nào nói với tao một tiếng? Tụi mày làm như tao chết rồi à.
Giọng Sơn Vồ có một chút mỉa mai:
- Mày "chết" rồi chứ gì nữa...
Toại Lém phụ họa:
- Ừ, đúng rồi. Mày mà sa chân vào "chuyện đó" là chết rồi con ơi.
Tôi còn đang ngạc nhiên, Duy Cận lại lạnh nhạt thêm vào:
- Tí Buồn. Tao biết tại sao mày "bỏ" tụi tao rồi. Tại sao mày muốn đi chơi riêng rồi.
Tôi ấp úng:
- Đừng nói bậy bạ. Đời nào tao "bỏ" tụi mày. Có lúc nào tao đi chơi riêng đâu. Xi nê, ăn chè, đi biển Thuận An, hay làm cái gì... gì... như người sành điệu đó cũng cùng với tụi mày.
Toại Lém cười khẩy, nó nói dằn từng tiếng:
- Chà... lúc này mày muốn làm người sành điệu một mình rồi. Tí, tụi tao biết mày mới có... bồ. Con nào đó?
Tôi la lên:
- Trời ơi, đâu có!
Lập tức cả ba cái miệng nhao nhao ùa lên:
- Thôi đừng nói láo!
- Đừng đóng kịch nữa!
- Tí, mày nuốt lời thề rồi. Mày không nhớ tụi mình đã ngoéo tay với nhau là thằng nào có "bồ", phải nói cho cả bọn biết. Con đó tên gì? Học trường nào? Lớp mấy? Mày dẫn tụi tao đi "nghễ" * nó cho biết mặt.
Tôi lúng túng không nói được một lời giải thích nào. Tụi bạn lại càng nghi ngờ thêm. Vì kể ra tụi nó cũng có lý. Bốn đứa tôi từ lâu đã có điều lệ: thằng nào "yêu" con nào, phải chỉ rõ cho ba thằng kia biết tên biết mặt, để rồi cả bọn lò dò đạp xe theo "người tình của bạn" xì xồ bàn tán vào mỗi buổi tan trường, và có khi suốt cả năm mà "chàng" chưa dám nói với "nàng" một tiếng, thông thường bọn tôi chỉ "chấm" những đứa con gái học thua mình hai lớp cho đỡ bị... tự ti mặc cảm, mấy cô bé lớp Đệ Lục hay quá lắm thì cũng chỉ đến lớp Đệ Ngũ cùng trường.
Tôi biết làm sao để giải thích cho tụi bạn hiểu thái độ bị xem là thất thường trong mấy lúc gần đây của tôi, khi chính tôi cũng không thể giải thích cho chính mình hiểu. Tại sao tôi bỗng lơ là với giờ học, tại sao tôi đâm lười ngay cả đến chuyện đi rong chơi với bạn bè, tại sao tôi lại mong về nhà sớm, muốn ở lì trong nhà chứ không buồn đi đâu hết?
Tại sao? Đầu óc tôi rối bung mù mờ. Tôi không hiểu tôi, tôi không hiểu gì cả. Có "bồ"? Cái thằng Toại Lém thật bạo mồm lanh miệng. Tôi mà bồ bịch cái quái gì? Có ma nào mà thèm làm "bồ" với tôi ngoài ba thằng bạn quỷ sứ này.
Tôi thở dài, dịu giọng:
- Tụi mày nghi oan tao rồi. Tao có ai đâu ngoài cái con Nguyệt Nga mà tụi mày đều biết rồi.
Duy Cận reo lên:
- À... đúng rồi. Chắc là tại con Nguyệt Nga mày mới ngơ ngẩn như người mất hồn thế. Nhưng sao mày lại thất tình, yếu quá vậy?
Toại Lém lại lên giọng sành sỏi:
- Thất tình là ngu. Con gái thiếu khối gì. Con trai mà thất tình là không phải là người... người sành điệu.
Tôi giả vờ thú nhận cho qua chuyện. Thật ra, cả tháng nay tôi không hề nghĩ đến Nguyệt Nga. Đó là một cô bé học lớp Đệ Lục ban Pháp văn cùng trường, một "người yêu" mà tôi biết chắc chắn trăm phần tên nó là Nguyệt Nga, thế mà tôi vẫn lẩm cảm đi theo nó suốt cả mấy tháng hỏi đi hỏi lại cái câu làm quen thật vô duyên là: "Ê... ê... tên gì đó?" cả trăm lần vẫn chưa được nó mở miệng trả lời. Cách làm quen con gái hay nhất, đầu tiên là hỏi tên, "chiến thuật" đó của người sành điệu Toại Lém truyền cho tôi lần này sai bét.
Đến bây giờ, cả bọn mới tỏ vẻ hài lòng vì cho rằng đã hiểu nguyên nhân bí mật làm tôi trở thành bất thường. Tại vì cô bé Nguyệt Nga. Tôi cũng gật đầu với chúng để khỏi bị "quay điện" điều tra thêm gì nữa, còn gay gắt hơn cả lúc bị thầy Lê Gầy hạch hỏi mấy cái công thức toán Điện. Nhưng trong thâm tâm, tôi biết chắc chắn không phải vì cô bé nhỏ tí tầm thường đó mà tôi thay đổi.
Chắc chắn là không phải... tôi thề với Trời Phật điều đó. Nhưng vì sao, vì ai mà tôi đâm ra thẫn thờ như một kẻ si tình? Tôi cũng xin thề với Trời Phật là sẽ không nói cho ai biết điều thầm kín này.
Vì chính tôi cũng không dám nói cho... tôi biết.
Gặp tôi đang ngồi lúi húi cột sửa chiếc cần câu cá dưới bóng mát của mái hiên nhà, Hoàng Hoa dịu dàng mỉm cười. Chị tự nhiên ngồi trên bệ tường gạch thấp gần tôi, tay bâng quơ víu xuống những bông hoa công chúa mầu tím nhạt buông lủng lẳng trên giàn cây.
Tôi nói nhỏ:
- Coi chừng bị ong đốt đó.
Hoàng Hoa nhìn tôi, mắt mở ra ngạc nhiên:
- Có ong ở đây à.
Tôi gật đầu. Thấy Hoàng Hoa có vẻ tò mò quan sát đám hoa lá rậm rạp như để tìm ong, tôi buông chiếc cần câu và đứng dậy. Tôi tìm một cây sào, chọc mạnh vào một bông nằm khuất trong lá, một chú ong mật nãy giờ cắm đầu sâu hút trong cuống hoa, giật mình hốt hoảng bay ra. Hoàng Hoa có vẻ thích thú, môi chị lại hơi mỉm cười. Tôi cũng cười theo chị, mắt dò tìm và tay cầm sào đuổi thêm vài chú ong đang hút nhụy hoa vù vù bay ra nữa.
Hoàng Hoa lơ đãng nhìn quanh khu vườn, lẩm bẩm:
- Vườn nhà của Tú đẹp quá. Ở đây thấy thích thật. Tú có thích không?
Tôi gật đầu. Bây giờ, Hoàng Hoa là người quen biết duy nhất gọi tôi bằng tên thật một cách đàng hoàng. Ở nhà, mọi người đều kêu tôi bằng cái tên thân mật: Tí, và tụi bạn thì gọi một cách bỡn cợt hơn: Tí Buồn.
Mỗi khi nghe cái tên Tú của mình vang lên thật mềm mại từ đôi môi của Hoàng Hoa, tự dưng tôi lại thấy mình như lớn thêm vài tuổi.
Hơn một tháng qua từ ngày Hoàng Hoa đến đây, ngoài dì Kim Lan, tôi sung sướng thấy mình là người được chị nói chuyện hỏi han nhiều nhất. Mặc dầu điều đó thật dễ hiểu: cậu Đức và cậu Lãng đều là hai người đàn ông đã trưởng thành, hai cậu không được tự nhiên lắm mỗi khi gặp mặt Hoàng Hoa, chị cũng thường khép nép cúi đầu chào một cách rụt rè. Còn tôi chỉ là một cậu nhỏ thua Hoàng Hoa đến ba tuổi nên chị dễ dàng thân mật tự nhiên với tôi ngay. Có lần chị nói rằng xem tôi như em, nhưng may mắn thay, mỗi khi trò chuyện chị đều gọi tôi bằng tên chứ không kêu là em một cách kẻ cả.
Gió chiều xào xạc qua rặng tre ở bờ ao và cây lá thoang thoảng thổi mát mặt tôi. Tôi nhìn thấy những sợi tóc của Hoàng Hoa cũng bay bay lòa xòa hai bên má. Chị nhẹ nhàng vuốt một vài sợi ra sau vai, có vẻ định đứng dậy:
- Mình đi dạo một vòng trong vườn đi Tú.
Tôi liếc ra sân, trả lời:
- Đợi chút nữa. Còn nhiều nắng lắm.
Trời mới khoảng gần bốn giờ chiều. Vẫn còn ánh nắng loang lổ trên vườn sân, đó là nhờ những tàn lá ngăn rợp bớt chứ nhìn ra ngoài đường cái, tôi thấy nắng sáng loáng khắp cả.
Chiều nay, hai ông cậu tôi đều đi đâu vắng. Dì Kim Lan theo bà ngoại đến thăm nhà một người bà con. Tôi đã định ra bờ sông ngồi câu cá cho đỡ buồn. nhưng bây giờ, tôi thấy khó có thể vác cần câu ra ngồi một mình buồn thiu ngó xuống mặt nước sông lừ đừ nữa.
Tôi cùng ngồi dưới hiên nhà với Hoàng Hoa, chờ chiều xuống dần. Thềm gạch lấm tấm những bông giấy nhỏ màu đỏ thắm, sáng nào chị Giỏi cũng quét tước sạch sẽ nhưng rồi bao giờ cũng rơi rụng lác đác thêm trong ngày. Tôi chăm bẳm nhìn lên bầu trời trong chan hòa ánh sáng ngời của nắng, khi có một tiếng động nhỏ vang lên, tôi quay sang nhìn Hoàng Hoa, mắt tôi mới bị ngộp nắng làm hoa lên, chỉ thấy màu đỏ của loài bông giấy leo lên giàn cây chan hòa lung linh trong màu áo vàng của Hoàng Hoa. Chị có vẻ thích màu vàng. Tôi để ý thấy những chiếc áo dài hay áo cánh mặc trong nhà của chị đều toàn là một màu vàng, vàng nhạt, vàng tươi hoặc vàng sẫm, màu vàng nào cũng êm mát nhẹ nhàng, đôi khi cũng rực rỡ lắm nhưng không bao giờ chói mắt kệch cỡm như màu bông cúc vạn thọ.
Một lát sau, Hoàng Hoa và tôi bước xuống khỏi những bậc thềm nhà, thủng thẳng vào sâu trong vườn...
(Trích từ tạp chí Thời Tập số 5, phát hành ngày 11-4-1974)
________
(*) Nghễ : Một tiếng lóng của giới học sinh ở Huế vào những năm 60, đại khái có nghĩa là ngắm nghía con gái.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét