SAU CƠN MƯA LŨ

Trời xanh trong. Mặt trời như đang đổ lửa xuống ruộng đồng, người, vật. Mấy cụ già còn phải cất đi tấm áo nỉ buổi sáng, mắt hấp háy nhìn về phía đông, miệng lẩm bẩm những câu tiên đoán thời tiết chẳng ăn nhập gì đến cái nóng nực ghê gớm hiện tại.

- Nắng thế nầy là sắp có mưa bão tới nơi.

Nhưng trời vẫn nắng ráo. Trên đỉnh núi, những đám mây trắng như bông tan ra mỏng mảnh, dàn trải, hợp với màu xanh của núi thành màu lam nhàn nhạt.

Mồ hôi tươm đầy trán, Dong cởi trần đánh vật với đống sách vở bề bộn trên sàn nhà. Chỉ còn ba hôm nữa là ngày khai trường. Dong vừa nhận được sách nhà trường cho mượn dùng trong niên học mới, quyển nào cũng cũ, nhàu nát vì đã qua tay nhiều học sinh, vì vậy, Dong phải khuấy hồ dán, may lại những chỗ rách rồi bao bìa cẩn thận. Công việc đòi hỏi phải thật kiên nhẫn. Nhưng trời nóng quá. Ruồi bay vun vút đáp xuống đầu, xuống cổ Dong. Dong bực bội vừa gãi vừa dán, vừa lắc lắc cái đầu bờm xờm để đuổi ruồi.

- Anh Hai nè, cho Tèo cái nhãn vở nghe.

Dong chưa kịp ngẩng đầu lên, thằng Tèo đã nhanh như chớp chộp cái nhãn vở bỏ chạy. Dong quát theo:

- Mày láo quá, Tèo. Không được đâu, nhãn vở đã viết tên rồi.

Thằng tèo không nghe, cứ chạy, nhưng chỉ lúc sau, nó quẳng trả tờ nhãn, giờ đã nhăn nhúm, rách mép. Giận quá, Dong quay lại, thuận tay tát em một cái mạnh. Thằng Tèo lảo đảo ngẩng nhìn anh rồi òa khóc. Một bên má nó đỏ ửng lằn năm ngón tay. Dong hối hận, định dỗ em, nhưng mẹ đã vào tới nơi. Thằng Tèo càng khóc to hơn.

- Anh Dong đánh con.

Dong ngừng tay phân bua:

- Nó nghịch quá, làm rách cả nhãn, mai mốt đi học rồi, làm đâu kịp.

Mẹ ôn tồn trách Dong:

- Sao con lại đánh em, có gì thì bảo ban em từ từ. Đừng đánh nhau, mẹ buồn. Con lớn rồi chứ còn nhỏ nhít gì.

Dong thấy tưng tức vì Tèo lỗi mà mẹ lại bênh. Dong cau mặt cúi xuống lẩm bẩm:

- Mẹ cứ bênh đi, hèn chi nó hư không ai ưa nổi.

Mẹ đã kéo thằng Tèo ra giếng. Dong thu dọn sách vở vì trời nóng quá lại bực mình nên không muốn làm tiếp. Giờ nầy mà ra sông tắm thì thích nhất.

Nghĩ là làm. Dong cứ để người trần chạy ra sông.

Trời nắng hạn, nhưng giòng sông Nậm La hôm nay nước nhiều và chảy xiết. Tiếng nước réo chảy qua những cái guồng quay nghe rào rào. Dong thả người khoan khoái ngâm mình trong giòng nước mát. Thỉnh thoảng Dong lặn một hồi rồi lại trồi lên tận giữa dòng. Chẳng thấy đứa bạn nào, nhưng đâu hề chi, mấy hôm nữa sẽ gặp nhau đầy đủ ở trường. Leo lên một mô đất, Dong nhìn về phía mặt trời lặn. Trên ngọn đồi cao, ngôi trường mới xây bằng gạch nung, hai mái ngói đỏ hỏn, trông tráng lệ và uy nghi. Nghe nói nhà trường vừa thay hết một loạt bảng đen và mở thêm hai lớp mới. Có lẽ Dong sẽ được học trong lớp mới vì Dong là lớp học sinh cấp ba đầu tiên của trường mà. Lòng Dong rộn ràng vui sướng và háo hức nghĩ đến ngày đi học...

Nấu xong nồi cám heo trong bếp, Dong khệ nệ khuân ra vườn định cho heo ăn thì một tiếng sấm nổ rền đâu từ phía chân núi vọng lại. Bầu trời vẫn không một gợn mây, nhưng đã có gió nhè nhẹ thổi, khua động lá cây. Tiếng gà vịt lên chuồng, tiếng heo ụt ịt đòi ăn cữ chiều như có sớm hơn mọi ngày. Dong chắt lưỡi:

- Tụi bây háu đói quá đi mất. Chờ một tí không được sao?

Tiếng mẹ vọng từ trong nhà ra:

-Chiều nay có mưa đấy, cho heo ăn trước rồi lùa gà vịt vô chuồng đi con.

Thằng Tèo từ đâu về cũng chạy quanh lùa gà. Chưa chi mà nó đã xúng xính cái quần mới tinh. Mẹ đã mua cho nó để dành nhập học. Năm nay, Tèo oai lắm vì nó vừa lên lớp năm, lại xếp hạng học sinh xuất sắc, nên lứa gà kỳ rồi, bán được non hai chục con, mẹ thưởng ngay cho Tèo một cái quần mới màu xanh và cái áo sơ mi trắng lốp.

- Em bao hết vở rồi anh Dong ạ.

- Ừ, lớn rồi, phải tập làm cho quen.

- Nhưng em chưa có bút chì màu. Anh cho em hộp bút chì màu của anh nhé?

Dong trừng mắt:

- Đừng hòng, tao còn phải học chứ.

Thằng Tèo rưng rưng, mặt xịu xuống. Dong sợ mẹ mắng nên dỗ:

- Khi nào cần, nói, tao cho mượn, chứ nguyên hộp mày làm rơi đi một hai cây thì khốn.

Tèo xịu mặt ra dáng không bằng lòng. Dong giả vờ không thấy. Trút nốt phần cám còn lại cho heo, Dong mang nồi ra rửa.

Phía đằng chân trời những khối mây trồi lên lặn xuống như đang xáo động. Một vài lằn chớp ngang dọc lóe sáng và thỉnh thoảng, vài tiếng sấm rì rầm như những buổi mưa giông vọng lại rền rĩ.

Không khí oi bức ngột ngạt. Tiếng một người nào than vãn trước nhà:

- Mưa thì mưa đại cho mát mẻ, cứ trở trời hoài ngốt người chết đi được.

Dong nhìn lên trời thầm nhủ:

-Trời xanh thế này mưa chi nổi.

Thằng Tèo hát inh ỏi ngoài sân:

“Lạy trời mưa xuống

Lấy nước tôi uống

Lấy ruộng tôi cày...”

Dong muốn mau chóng xong việc để chạy đến nhà mấy đứa bạn.

Dong sẽ đem con chim chích chòe đổi cho thằng Móng lấy tờ tạp chí in nhiều màu về bao vở. Báo nhiều hình, láng đẹp, xem xong rồi bao vở, hết chỗ chê. Dong còn nghe nói con Chính mới sắm cây bút máy đẹp lắm, nắp viền vàng, mua tận Hà Nội, xa thiệt xa. Dong thích mê, nhưng chắc khó mà có được. Cây viết rất đắc tiền. Bố Dong chỉ là một công nhân, lấy đâu ra tiền để sắm viết sịn cho Dong.

Dong thở dài, đi vào nhà. Còn phải giặt bộ đồ để mặc hôm khai trường, may thêm phù hiệu mới, thêu lại tên và lớp trên ngực áo. Còn nhiều chuyện quá. Lạ thật, cứ gần đến ngày khai trường thì y như rằng bao nhiêu việc đổ dồn lại.

Bố đã về, Dong nghe tiếng bố bảo mẹ:

- Tin thời tiết nói sắp có mưa lớn. Bà xem chừng cái chuồng gà, mưa dột hư hết mấy ổ, gà bỏ đi, đẻ lan mất trứng uổng lắm.

- Ừ, cứ mưa đi cho mát. Tôi cầu cho mưa sớm.

Cơn mưa đến sớm hơn Dong tưởng.Cơm nước dọn dẹp vừa xong thì mây kéo đầy trời, chớp giăng giăng, rồi mưa bắt đầu đổ xuống. Cái nóng bức biến mất nhường chỗ cho bầu không khí mát dịu. Ai cũng thấy dễ chịu. Hai anh em Dong đem sách vở ra bao bìa dán nhãn nốt số còn lại. Tiện tay, Dong vẽ cho em mấy cái nhãn vở có viền cành lá chung quanh. Thằng Tèo được voi, đòi tiên, chê ỏng chê eo. Dong tức mình quẳng trả mấy cuốn sách đang bao bìa dở dang. Tèo tự ái ngồi bặm môi ngồi bao một mình, dán dán bao bao nửa chừng rồi gục ngủ trên bàn. Bố lay Tèo, đưa nó sang giường bên.

Dong ngồi mải mê làm và tưởng tượng đến lớp học mới, thầy cô giáo mới.

Nửa đêm, Dong thức dậy bởi những tiếng động liên tục chung quanh. Bố nói bên tai.

- Dong, dậy xem thử chuồng heo có bị gì không mà mấy con heo kêu quá. Để bố soi đèn cho.

Mưa to, nước chảy qua mái tranh rồi tụ xuống đuôi mái như thác. Cây cối rạp xuống dưới sức nước. Hai con heo vừa kêu vừa ủi chuồng vì nước chảy tràn lan và chuồng dột nhiều chỗ.

- Đem heo vô tạm nhà bếp, sáng mai hãy hay.

Dong cố gắng đẩy hai con heo vào bếp. Bên hàng xóm, cũng nghe tiếng người kêu ơi ới, tiếng lợn phá chuồng, tiếng gà vịt ồn ào, náo động.

- Không chừng lại có lũ cũng nên.

- Lũ đâu tháng này? Đang hạn, nóng bức chết được. Chắc mưa to thôi.

Nhưng khi đặt lưng nằm xuống giường, Dong nghe như có tiếng gầm gừ ở đâu đó về phía sông. Bố ngồi bật dậy:

- Lũ rồi. Đích thị mưa lũ. Bà nhớ đem bao gạo lên cao.

Dong chợt nhớ ra, vội vàng đứng dậy, gom hết tập vở mới còn trên bàn để cạnh chỗ nằm.

Mưa mỗi lúc một to. Bố mẹ không ngủ được nữa, ngồi bó gối. Giờ nầy đã nghe rõ lắm tiếng nước sông Nậm réo chảy ngoài kia. Dong thiếp đi một lát. Lúc tỉnh dậy, mẹ đang di chuyển bớt đồ ăn, quần áo lên bàn. Nước mấp mé ngoài sân, mấy con vịt xiêm kêu quang quác. Đàn gà lục cục liên hồi. Một con gà trống vô duyên gáy te te hai lần rồi đứt quảng nửa chừng.

Mưa vẫn như thác, hầu như không phải mưa mà là nước trút xuống tự trên cao. Mái nhà lay mạnh. Dong nghe tiếng gió quật vào liếp cửa, tiếng cây cối ngã rạp theo từng cơn gió và mấy bụi tre rít mạnh như bị cứa. Nước tràn vào trong nhà. Guốc dép trôi bồng bềnh từ góc nầy sang góc khác. Dong nhảy xuống giường vớt lên,đặt ở góc cửa sổ. Ngoài đường đã nghe tiếng người kêu í ới. Loa phát thanh báo tin lũ lớn. Quá khuya thì không còn ai ngủ được nữa. Nước dâng nhanh không ngờ. Mắt bố mẹ đã thấy ánh lên nỗi lo lắng sợ hãi.

- Chắc lũ lụt thôi. Năm nào cũng thế.

Bố an ủi, nhưng mẹ có vẻ quýnh quáng. Bà lội qua lội lại, vớt mấy cái nồi soong sắp trôi ra sân. Dong và bố đưa hai con lợn lên cái chỏng của hai anh em nằm. Cả nhà tụ lại trên cái giường gỗ. Dong bắt đầu mong trời mau sáng.

Trời đêm như kéo dài vô tận. Mưa gió và mưa gió, không ngưng nghỉ.

Nước sông Nậm réo gầm. Rồi mưa to hơn, gió mạnh hơn. Tiếng cây ngoài đường gảy đổ. Tiếng kêu của ai đó bên nhà hàng xóm và xa ngoài đường cái, tiếng loa phóng thanh với những lời lạc điệu bay mất trong gió.

Thằng Tèo bắt đầu khóc rấm rức trong lòng mẹ. Bố cau mày ngồi như tượng. Dong nghe trong lòng mình một nỗi sợ hãi mơ hồ.

- Ôi...

Gió bựt tấm liếp cửa sang một bên. Gió thốc vào từng cơn như muốn giựt đổ căn nhà nhỏ. Thằng Tèo òa khóc to.. Dong và bố vội nhảy ào xuống nước, cố đẩy cái liếp cửa lại. Hình như nước xoáy trơn dưới chân Dong. Nước dâng tràn và rập rình từng đợt như sóng ngoài sân. Bố kêu giật giọng.

-Kê bàn lên giường. Trèo lên.

Nước dâng ngập giường. Đèn tắt. Bố một tay dắt Dong, một tay ôm mẹ, mẹ bế Tèo. Bố trổ một ngõ lên mái nhà. Tất cả loay hoay trong đêm tối, trong cơn mưa xối xả, trong tiếng gió vút hung bạo và phía dưới là nước sủi bọt chảy rào rào qua ngạch cửa, qua vách lá.

Dong không biết làm cách nào mà cả nhà ngồi chênh vênh trên mái, tay ôm cây kèo cao giữa nhà. Tất cả như một cơn mơ dài, khủng khiếp, làm Dong mê muội đi. Nước thấm vào người, Dong cũng không thấy lạnh và cũng không hề biết mưa đã tạnh vì đêm vẫn dài và đầy kinh hãi với những âm thanh nước réo khắp mọi nơi.

Bình minh đến càng làm lộ rõ những đau thương và khủng khiếp. Dong thức dậy và ý thức được sự vật đáng sợ dường nào. Xung quanh nhà không còn đường xá, vườn tược mà là một bể nước mênh mông vô tận. Nước tràn qua các chỗ trũng tạo thành những dòng xoáy, bứt gốc cây cối, mang luôn cả nhà cửa đồ đạc trôi đi trong dòng xoáy đỏ đục. Những căn nhà như những hòn đảo nổi, lềnh bềnh. Tiếng kêu cứu, tiếng la khóc vang lên từng chặp. Mẹ khóc lặng lẽ. Thằng Tèo chỉ giương cặp mắt sưng húp hoảng loạn nhìn trong khi bố phờ phạc tìm cách thoát ra khỏi tai nạn. Dong không còn nghĩ được gì, tim thắt lại từng chặp khi dòng nước cứ nhích dần lên từng viên gạch một. Mưa lại bắt đầu tuôn mạnh, cả gió nữa. Mẹ nói lạc giọng:

- Cóng đến chết mất.

Bỗng bố la lên, giọng khàn nhưng vang lớn.

- Cứu chúng tôi với, cứu chúng tôi với.

Bất chợt, Dong cũng la lên với những âm thanh tắt cứng trong cổ họng:

- Cứu với...Cứu với...

* 

Cơn lũ đã rút đi để lại một cảnh hoang tàn đổ nát kỳ dị. Bùn đất nhão nhoẹt dưới chân. Đất bốc mùi tanh tưởi lợm giọng bởi chúng hòa trộn với xác thú vật chết, với cây cối ẩm thối.

Nhà Dong chỉ còn cái sườn và bốn bức vách rách nát. Cả khu vườn, chuồng heo, chuồng gà, không còn dấu vết. Bụi tre bê bết bùn treo tòn ten một cái áo cũ tả tơi.

Mẹ ngồi khóc rấm rứt. Bố và Dong ra sức dọn dẹp. Dù sao cũng cần một chỗ để ở.

Và khi tất cả tạm yên, Dong buồn bã nhìn kệ vở ở góc trong cạnh giường, trống trơn, không sách, không vở , không bút mực. Ngày khai trường đã qua rồi. Vùng bị lũ sẽ có một ngày khai trường mới, nhưng làm thế nào khi Dong và thằng Tèo đến trường với hai bàn tay trắng? Lũ đã cuốn trôi tất cả.

Bên kia sông, ngôi trường, nhờ ở trên ngọn đồi cao nên vẫn còn nguyên với mái ngói đỏ. Nay mai, bố sẽ đem về vài cuốn sách, tập viết. Dong sẽ nhường cho em, sẽ bao vở, làm nhãn và dắt em qua cầu sông Nậm, đưa em vào lớp. Còn Dong với cảnh nhà, chắc niên học nầy khó có thể đến trường. Những dự định tiêu tan. Ngày khai trường trở nên xa xôi không riêng cho một mình Dong mà rất nhiều bạn bè cùng tuổi. Đâu đây, hình như có tiếng trống đổ dồn giục giả.. Bụng Dong thắt lại như đêm nào dưới cơn mưa nhìn dòng nước lũ. Nhưng lũ rồi đã ngưng. Ngôi trường vẫn còn đó. Một ngày nào Dong sẽ trở lại trường, cũng giống như bây giờ, gia đình Dong trở về nhà, miễn sao trường không bị cuốn trôi trong cơn lũ. Dong quệt nước mắt. Trên mặt nước đục ngầu của dòng sông Nậm, những trang vở nhòe nhoẹt của ai đó đang lừ đừ trôi. Dong dùng thanh tre dài vớt lên, nhìn và khóc.

KIM HÀI.